Trong quá trình chăm sóc da, việc lựa chọn và sử dụng các sản phẩm mỹ phẩm phù hợp là vô cùng quan trọng. Tuy nhiên với nhiều người, một số thành phần trong mỹ phẩm có thể gây kích ứng, khiến làn da xuất hiện các dấu hiệu mẩn đỏ, ngứa, khô, thậm chí là nổi mụn. Tình trạng này không chỉ ảnh hưởng đến vẻ ngoài mà còn làm bạn mất tự tin trong giao tiếp. Vì thế, trong bài viết này, Obagi sẽ giúp bạn nhận biết được các dấu hiệu và cách xử lý khi da bị kích ứng một cách an toàn và hiệu quả hơn.
1. Da bị kích ứng do mỹ phẩm là gì?
Da bị kích ứng do mỹ phẩm xảy ra khi làn da phản ứng quá mức với các thành phần có trong sản phẩm làm đẹp. Nếu sau khi sử dụng mỹ phẩm, bạn nhận thấy da xuất hiện các dấu hiệu như mẩn đỏ, ngứa ngáy hoặc nóng rát, thì đây có thể là những dấu hiệu đầu tiên cho thấy da đang bị kích ứng.
Hình 1. Tình trạng da bị kích ứng mỹ phẩm
Tình trạng này xảy ra khi hệ miễn dịch của cơ thể trở nên nhạy cảm với một hoặc nhiều thành phần trong mỹ phẩm. Phản ứng kích ứng da có thể xuất hiện chỉ sau vài phút khi da tiếp xúc trực tiếp với sản phẩm, nhưng cũng có trường hợp, triệu chứng biểu hiện chậm hơn, sau vài giờ hoặc thậm chí vài ngày, tùy thuộc vào cơ địa và mức độ nhạy cảm của từng người.
2. Dấu hiệu nhận biết da bị kích ứng do mỹ phẩm
Kích ứng da do mỹ phẩm là tình trạng da bị tổn thương, có thể diễn ra ở nhiều mức độ khác nhau từ nhẹ đến nghiêm trọng, gây ra bởi các thành phần có trong sản phẩm chăm sóc da hoặc trang điểm. Vậy làm sao để nhận biết tình trạng da bị kích ứng do mỹ phẩm? Dưới đây là những dấu hiệu thường gặp mà bạn nên lưu ý:
Cảm giác nóng rát, ngứa ran: Đây là dấu hiệu sớm và dễ nhận biết nhất. Sau khi thoa mỹ phẩm, bạn có thể cảm thấy da nóng rát, ngứa ran hoặc châm chích nhẹ tại vùng tiếp xúc. Cảm giác này thường xuất hiện trong vài phút đến khoảng một giờ sau khi sử dụng sản phẩm.
Da sưng đỏ: Da có thể bị sưng đỏ, nổi bật ở một vài vị trí cụ thể hoặc lan rộng ra toàn bộ khuôn mặt. Sự sưng đỏ có thể đi kèm với cảm giác ngứa và khó chịu.
Viêm da dị ứng: Viêm da dị ứng thường xuất hiện dưới dạng các mảng hồng ban tại vùng da tiếp xúc với mỹ phẩm, kèm theo mụn nước và ngứa. Tình trạng này thường kéo dài và cần có biện pháp xử lý kịp thời để tránh lan rộng.
Nám da, sạm da, tăng sắc tố: Kích ứng mỹ phẩm có thể gây ra tình trạng nám hoặc sạm da, khiến da trở nên tối màu hơn. Tăng sắc tố da thường xảy ra do da bị tổn thương, dễ bắt nắng và hình thành các đốm nâu hoặc vết thâm.
Da nổi mụn trứng cá: Đây là biểu hiện phổ biến nhất khi da bị kích ứng với mỹ phẩm. Việc sử dụng các sản phẩm làm bít tắc lỗ chân lông sẽ dẫn đến sự ứ đọng của bã nhờn và hình thành mụn trứng cá.
Chàm tiếp xúc (viêm da tiếp xúc): Chàm tiếp xúc xuất hiện với những mảng hồng ban giới hạn rõ ràng, kèm theo mụn nước li ti và ngứa. Chàm tiếp xúc thường kéo dài và khó điều trị nếu không loại bỏ nguyên nhân gây kích ứng.
Da khô, bong tróc: Da bị kích ứng thường mất đi độ ẩm tự nhiên, dẫn đến khô ráp và bong tróc. Tình trạng này khiến da dễ bị tổn thương và lão hóa sớm.
Lão hóa da nhanh chóng: Kích ứng mỹ phẩm làm tổn thương cấu trúc da, khiến da lão hóa nhanh hơn, dễ xuất hiện nếp nhăn, đốm nâu và các dấu hiệu lão hóa khác.
Sưng phù: Kích ứng nghiêm trọng có thể gây sưng phù ở những vùng nhạy cảm như mí mắt hoặc môi, khiến khuôn mặt trở nên mất cân đối và khó chịu.
Ngứa mắt, chảy nước mắt: Nếu mỹ phẩm gây kích ứng vùng mắt, bạn có thể cảm thấy ngứa mắt, mắt đỏ, chảy nước mắt liên tục hoặc có cảm giác khó chịu.
Hình 2. Những dấu hiệu nhận biết khi da bị kích ứng mỹ phẩm
3. Bạn cần làm gì ngay khi da bị kích ứng mỹ phẩm?
Khi da gặp tình trạng kích ứng do mỹ phẩm, điều quan trọng nhất là phải bình tĩnh và thực hiện ngay các bước xử lý đúng cách để giảm thiểu tổn thương cho da. Vậy bạn nên làm gì để nhanh chóng khắc phục tình trạng này và bảo vệ làn da khỏi những hậu quả lâu dài? Cùng Obagi khám phá ngay sau đây nhé!
3.1. Chăm sóc da khi bị kích ứng mỹ phẩm
Khi nhận thấy da bắt đầu có các biểu hiện như mẩn đỏ, ngứa rát hoặc sưng tấy sau khi sử dụng mỹ phẩm, điều đầu tiên bạn cần làm là giữ bình tĩnh và xử lý đúng cách để tránh tình trạng dị ứng trở nên nghiêm trọng hơn. Dưới đây là những bước chăm sóc da cơ bản khi bị kích ứng mỹ phẩm:
Rửa mặt thật sạch: Rửa mặt ngay lập tức bằng nước sạch hoặc nước muối sinh lý để loại bỏ mỹ phẩm còn tồn đọng trên da. Sau đó, bạn có thể dùng khăn mềm thấm khô da một cách nhẹ nhàng. Lưu ý không nên dùng sữa rửa mặt hoặc các sản phẩm có tính tẩy mạnh, vì lúc này da đang rất nhạy cảm.
Làm dịu da tạm thời: Với các trường hợp kích ứng nhẹ, bạn có thể làm dịu da bằng cách bọc một viên đá vào khăn sạch và lăn nhẹ lên vùng da bị kích ứng trong vài phút. Phương pháp này sẽ giúp giảm bớt cảm giác nóng rát và ngứa ngáy trên da.
Ngừng sử dụng sản phẩm gây kích ứng: Nếu các triệu chứng chỉ dừng lại ở mức độ nhẹ, ngưng sử dụng sản phẩm gây kích ứng có thể giúp tình trạng da của bạn tự cải thiện sau một vài ngày.
Tham khảo ý kiến bác sĩ da liễu: Với các trường hợp nặng hơn như viêm da, mụn nước, da bị bong tróc hoặc sưng phù, tốt nhất bạn nên đến gặp bác sĩ da liễu để được tư vấn và điều trị đúng cách. Bác sĩ có thể kê đơn thuốc bôi hoặc các liệu pháp điều trị phù hợp giúp giải quyết tình trạng dị ứng một cách triệt để.
3.2. Cách phục hồi làn da sau khi bị kích ứng mỹ phẩm
Khi da bị kích ứng, hàng rào bảo vệ da thường bị suy yếu và dễ tổn thương hơn. Để phục hồi làn da một cách hiệu quả, bạn có thể áp dụng những cách sau:
Làm sạch da với sản phẩm dịu nhẹ: Sử dụng các loại sữa rửa mặt dịu nhẹ, không chứa chất tạo bọt hay hương liệu, đặc biệt là không chứa hạt và các thành phần tẩy mạnh để tránh làm trầm trọng thêm tình trạng kích ứng.
Uống nhiều nước: Bổ sung nước cho cơ thể sẽ giúp thải độc tố và hỗ trợ quá trình phục hồi của da. Bạn nên duy trì thói quen uống từ 1,5 - 2 lít nước mỗi ngày.
Đắp mặt nạ từ thiên nhiên: Mặt nạ nha đam, sữa chua, mật ong, dưa leo,... sẽ giúp làm dịu và kháng khuẩn cho làn da bị tổn thương, đồng thời bổ sung độ ẩm cần thiết.
Sử dụng serum phục hồi: Chọn serum có thành phần dịu nhẹ, không gây nhờn rít và dễ thẩm thấu như Panthenol (pro-Vitamin B5) hoặc chiết xuất từ thiên nhiên. Serum giúp cung cấp dưỡng chất, đẩy nhanh quá trình tái tạo tế bào và làm dịu da hiệu quả.
Dưỡng ẩm và làm dịu da với các sản phẩm chuyên biệt: Một loại kem dưỡng ẩm phục hồi dịu nhẹ sẽ giúp hỗ trợ làn da trong việc kiểm soát sự nhạy cảm, giảm sự kích thích quá mức của các sợi thần kinh, ổn định chức năng hàng rào đang rối loạn và ngăn ngừa các tác động tổn thương da do viêm. Sau đây là một số loại kem dưỡng bạn có thể cân nhắc sử dụng:
Kem dưỡng ẩm giảm kích ứng & làm dịu da Obagi Clinical Kinetin+ Hydrating Cream là lựa chọn tuyệt vời cho làn da đang gặp vấn đề. Sản phẩm chứa các yếu tố tăng trưởng từ thực vật, giúp giảm thiểu các dấu hiệu lão hoá, mẩn đỏ và cải thiện sức khỏe làn da. Công thức đã được kiểm nghiệm lâm sàng không gây kích ứng, giúp củng cố hàng rào bảo vệ da. Đặc biệt, Panthenol (pro-Vitamin B5) có trong sản phẩm sẽ làm dịu và cấp ẩm cho da tổn thương, hỗ trợ hồi phục làn da nhanh chóng.
Hình 3. Kem dưỡng ẩm giảm kích ứng & làm dịu da Obagi Clinical Kinetin+ Hydrating Cream
Ngoài ra, bạn cũng có thể cân nhắc sử dụng kem dưỡng làm dịu và cân bằng hệ vi sinh OBAGI Medical Rebalance Skin Barrier Recovery Cream, với công dụng cân bằng và củng cố hàng rào bảo vệ da sau khi da tiếp xúc với các chất gây kích ứng. Sản phẩm này giúp giảm thiểu tình trạng mất nước, giữ ẩm tốt và hỗ trợ bảo vệ da, giúp làn da trông khỏe mạnh và mịn màng hơn.
Hình 4. Kem dưỡng làm dịu và cân bằng hệ vi sinh OBAGI Medical Rebalance Skin Barrier Recovery Cream
Cuối cùng, bạn nên sử dụng kem chống nắng để bảo vệ da khỏi các tác nhân gây hại từ môi trường. Khi da đang trong quá trình phục hồi sau kích ứng, lớp màng bảo vệ tự nhiên thường bị suy yếu, khiến da trở nên nhạy cảm hơn trước tác động của ánh nắng mặt trời. Việc dùng kem chống nắng không chỉ giúp ngăn ngừa tình trạng da bị thâm nám, tăng sắc tố mà còn hạn chế sự xuất hiện của nếp nhăn, giúp duy trì làn da khỏe mạnh.
Một gợi ý hoàn hảo cho bạn là kem chống nắng phổ rộng chống tia UVA UVB Obagi Sun Shield Matte Broad Spectrum SPF50. Sản phẩm này giúp bảo vệ toàn diện cho da trước tia UVB và UVA, đồng thời mang lại lớp nền mỏng nhẹ, không gây bít tắc lỗ chân lông, không gây mụn và đã được kiểm nghiệm bởi các chuyên gia da liễu. Với kết cấu dạng lì, mịn màng, Obagi Sun Shield phù hợp cho mọi loại da, đặc biệt là da nhạy cảm hay đang trong quá trình phục hồi sau kích ứng.
4. Cách phòng tránh dị ứng mỹ phẩm để bảo vệ làn da
Để hạn chế tối đa nguy cơ dị ứng mỹ phẩm, bạn cần lưu ý một số biện pháp phòng tránh dưới đây:
Tham khảo ý kiến bác sĩ da liễu: Đối với những người có làn da nhạy cảm hoặc dễ bị kích ứng, tốt nhất bạn nên tìm đến bác sĩ da liễu để được tư vấn về các sản phẩm chăm sóc da và trang điểm phù hợp. Bác sĩ sẽ giúp bạn lựa chọn các sản phẩm có thành phần dịu nhẹ, an toàn cho da, hạn chế nguy cơ dị ứng.
Tránh các sản phẩm có thành phần nguy cơ gây dị ứng cao: Hãy tránh xa các loại mỹ phẩm có chứa cồn, chì, dầu khoáng, hương liệu nhân tạo, retinol hoặc parabens - những chất dễ gây kích ứng và làm tổn thương làn da nhạy cảm. Thay vào đó, ưu tiên lựa chọn các sản phẩm có thành phần an toàn và lành tính như chiết xuất từ thiên nhiên để giảm nguy cơ dị ứng.
Tẩy trang và làm sạch da đúng cách: Luôn tẩy trang kỹ lưỡng và làm sạch da mặt mỗi ngày để loại bỏ bụi bẩn, bã nhờn và cặn mỹ phẩm còn sót lại. Nếu không được làm sạch đúng cách, các lỗ chân lông sẽ bị bít tắc, dễ gây ra mụn, viêm da và các triệu chứng kích ứng khác.
Thử sản phẩm trước khi sử dụng: Trước khi sử dụng bất kỳ sản phẩm mới nào, hãy kiểm tra độ an toàn bằng cách thoa một lượng nhỏ sản phẩm vào vùng da bên trong khuỷu tay và đợi từ 48 - 72 giờ. Nếu xuất hiện các biểu hiện bất thường như mẩn đỏ, ngứa ngáy, sưng tấy hoặc nóng rát thì bạn không nên tiếp tục sử dụng sản phẩm đó trên da mặt.
Kiểm tra hạn sử dụng: Không sử dụng mỹ phẩm đã hết hạn, vì các thành phần trong sản phẩm có thể biến chất, gây kích ứng da. Hãy kiểm tra hạn sử dụng và chất lượng của mỹ phẩm trước khi mua và dùng.
Lựa chọn sản phẩm từ thương hiệu uy tín như Obagi: Chỉ nên mua các sản phẩm từ các thương hiệu đã được kiểm định an toàn như Obagi, có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, và đảm bảo chất lượng. Tránh mua các sản phẩm không có thương hiệu, hàng nhái hoặc mỹ phẩm giá rẻ không đảm bảo chất lượng, vì chúng có thể chứa các hóa chất độc hại ảnh hưởng đến làn da của bạn.
Phục hồi da sau khi bị kích ứng do mỹ phẩm đòi hỏi sự kiên nhẫn và lựa chọn đúng phương pháp chăm sóc da. Hơn nữa, bằng việc lựa chọn những sản phẩm chăm sóc da có thành phần an toàn, như các dòng sản phẩm của Obagi sẽ giúp bạn đẩy nhanh quá trình phục hồi và ngăn ngừa kích ứng tái diễn. Thương hiệu Obagi, với các sản phẩm chất lượng cao, sẽ là người bạn đồng hành đáng tin cậy trong việc mang đến cho bạn một làn da khỏe đẹp và tươi sáng hơn từng ngày!
Tư liệu tham khảo:
de León Flores, P. G., De Alba, P. S. D., Gómez, P. A. C., Montaño, M. D. M., Alcalá, E. J. A., Garcia, V. M. E., & Vespero, F. H. (2023). Beauty and the Rash: The Hidden Risks of Cosmetics in Contact Dermatitis. International Journal of Medical Science and Clinical Research Studies, 3(9), 2086-2090.
Martins, M. S., Ferreira, M. S., Almeida, I. F., & Sousa, E. (2022). Occurrence of allergens in cosmetics for sensitive skin. Cosmetics, 9(2), 32.
