Làn da của chúng ta hàng ngày phải đối mặt với nhiều tác nhân từ môi trường như ô nhiễm, ánh nắng mặt trời, vi khuẩn,... Chính vì vậy, việc chăm sóc và phục hồi hàng rào bảo vệ da trở nên cần thiết hơn bao giờ hết. Trong bài viết này, chúng ta sẽ khám phá những cách hiệu quả để củng cố hàng rào bảo vệ da từ bên trong, giúp bạn giữ gìn một làn da khỏe mạnh và rạng rỡ. Hãy cùng Obagi tìm hiểu để trang bị cho bản thân những bí quyết chăm sóc da tuyệt vời nhé!
1. Hàng rào bảo vệ da là gì?
Da được cấu tạo từ ba lớp chính:
Lớp biểu bì (Epidermis): Đây là lớp ngoài cùng và nơi hàng rào bảo vệ da được hình thành.
Lớp trung bì (Dermis): Nằm dưới lớp biểu bì, chứa các mạch máu, dây thần kinh và mô liên kết.
Lớp hạ bì (Hypodermis): Lớp sâu nhất, chủ yếu chứa mỡ và giúp cách nhiệt cho cơ thể.
Trong lớp biểu bì, lớp ngoài cùng được gọi là stratum corneum. Đây chính là hàng rào bảo vệ da. Cấu trúc của stratum corneum được ví như một bức tường gạch, trong đó các tế bào da đóng vai trò như những viên gạch. Các chất kết dính giữa những viên gạch này (mortar) sẽ giữ cho chúng luôn được liên kết chặt chẽ, tạo thành một lớp chắn bảo vệ hiệu quả. Chính nhờ vào cấu trúc này mà hàng rào bảo vệ da không chỉ ngăn chặn các tác nhân gây hại từ môi trường bên ngoài mà còn giúp duy trì độ ẩm cần thiết cho làn da. Từ đó giữ cho da luôn khỏe mạnh và đều màu.
Hình 1. Trong lớp biểu bì, lớp ngoài cùng được gọi là stratum corneum, chính là hàng rào bảo vệ da
2. Chức năng của hàng rào bảo vệ da và vai trò của nó đối với sức khỏe làn da
Hàng rào bảo vệ da không chỉ là một lớp màng bọc đơn giản mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ sức khỏe và sắc đẹp của làn da. Dưới đây là những chức năng chính mà hàng rào này đảm nhận:
Bảo vệ khỏi tác nhân gây hại: Hàng rào bảo vệ da giúp ngăn chặn các tác nhân bên ngoài như ô nhiễm, vi khuẩn và tia UV. Khi hàng rào này hoạt động hiệu quả, da bạn sẽ ít bị tổn thương hơn, giảm nguy cơ viêm nhiễm và các vấn đề khác.
Giữ ẩm cho da: Một trong những nhiệm vụ chính của hàng rào bảo vệ da là giữ ẩm. Nó giúp ngăn chặn tình trạng mất nước, giữ cho làn da luôn mềm mại và đủ độ ẩm. Nhờ vậy, da sẽ không bị khô ráp và xỉn màu.
Cung cấp dinh dưỡng: Hàng rào này cũng giúp vận chuyển các dưỡng chất cần thiết tới từng tế bào da. Yếu tố này rất quan trọng cho quá trình tái tạo và giúp da khỏe mạnh hơn.
Khi hàng rào bảo vệ da khỏe mạnh, làn da sẽ trông đều màu và mịn màng hơn. Ngược lại, nếu hàng rào này bị tổn thương, da sẽ dễ bị mất nước, dẫn đến tình trạng khô và xỉn màu. Hơn nữa, hàng rào bảo vệ yếu sẽ làm cho da khó chống lại các tác nhân gây hại như gốc tự do, dẫn đến tình trạng lão hóa sớm. Gốc tự do có thể gây ra nếp nhăn và làm da chảy xệ. Theo nghiên cứu, các yếu tố môi trường có thể đóng góp lên tới 97% vào vấn đề lão hóa da mà bạn có thể thấy được. Chính vì vậy, việc chăm sóc hàng rào bảo vệ da là rất quan trọng để giữ cho làn da luôn khỏe mạnh và trẻ trung.
Hình 2. Hàng rào bảo vệ da đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ sức khỏe và sắc đẹp của làn da
3. Những nguyên nhân khiến hàng rào bảo vệ da trở nên yếu đi
Hàng rào bảo vệ da có thể bị suy yếu do nhiều nguyên nhân khác nhau. Dưới đây là những yếu tố chính có thể ảnh hưởng đến chất lượng của hàng rào bảo vệ da:
Môi trường quá ẩm hoặc quá khô: Khi môi trường xung quanh quá ẩm ướt hoặc khô hanh, làn da có thể bị mất nước và độ ẩm tự nhiên. Từ đó làm giảm khả năng bảo vệ của hàng rào da và khiến da trở nên nhạy cảm hơn.
Chất gây dị ứng, chất kích thích và ô nhiễm: Các tác nhân như bụi bẩn, ô nhiễm không khí và hóa chất độc hại có thể xâm nhập vào da, gây tổn thương và làm suy yếu hàng rào bảo vệ.
Tia nắng mặt trời: Tiếp xúc quá mức với ánh nắng mặt trời không chỉ gây cháy nắng mà còn có thể làm tổn hại đến cấu trúc và chức năng của hàng rào bảo vệ da, dẫn đến tình trạng lão hóa sớm.
Xà phòng và chất tẩy rửa kiềm: Những sản phẩm này thường có tính kiềm cao, có thể làm sạch quá mức và làm mất đi lớp dầu tự nhiên. Từ đó làm hỏng hàng rào bảo vệ da.
Tiếp xúc với hóa chất độc hại: Việc tiếp xúc với các hóa chất mạnh như dung môi và chất tẩy rửa công nghiệp cũng có thể gây tổn thương nghiêm trọng đến hàng rào bảo vệ da.
Tẩy tế bào chết hoặc rửa mặt quá mức: Làm mất đi lớp bảo vệ tự nhiên theo thời gian, khiến da trở nên dễ bị tổn thương hơn.
Sử dụng steroids: Khi sử dụng các loại thuốc steroid lâu dài thì có thể ảnh hưởng đến cấu trúc và chức năng của da, làm suy yếu hàng rào bảo vệ.
Căng thẳng tâm lý: Căng thẳng, lo âu và mệt mỏi có thể tác động tiêu cực đến sức khỏe làn da, làm cho hàng rào bảo vệ bị suy yếu và khiến da dễ gặp vấn đề hơn.
Yếu tố di truyền: Một số người có thể mang gen dễ mắc các bệnh da liễu như viêm da cơ địa hoặc vảy nến. Hàng rào bảo vệ da lúc này sẽ trở nên yếu hơn.
Hình 3. Tẩy tế bào chết hoặc rửa mặt quá mức sẽ mất đi lớp bảo vệ tự nhiên theo thời gian
4. Dấu hiệu cảnh báo hàng rào bảo vệ da đang bị tổn thương
Khi hàng rào bảo vệ da bị tổn thương, làn da sẽ xuất hiện nhiều triệu chứng rõ rệt cho thấy sức khỏe của da đang gặp vấn đề. Dưới đây là những dấu hiệu bạn cần chú ý:
Thiếu độ đàn hồi: Một trong những dấu hiệu đầu tiên bạn có thể nhận thấy là làn da trở nên kém đàn hồi, không còn độ căng mịn như trước, khiến bạn cảm thấy kém sức sống hơn.
Da ngứa và khô: Nếu làn da của bạn thường xuyên cảm thấy ngứa ngáy và khô ráp, đây có thể là dấu hiệu cho thấy hàng rào bảo vệ da đang gặp vấn đề. Tình trạng da mất nước thường gây ra cảm giác khó chịu.
Xuất hiện nếp nhăn: Khi hàng rào bảo vệ da yếu đi, nếp nhăn có thể bắt đầu xuất hiện, đặc biệt là ở những vùng nhạy cảm như quanh mắt và miệng. Những nếp nhăn này có thể khiến bạn trông già hơn so với tuổi thật.
Thay đổi màu sắc da: Da có thể xuất hiện các mảng tối hoặc sáng không đều, làm mất đi màu sắc tự nhiên. Từ đó có thể khiến da bạn trông xỉn màu và kém sức sống.
Mất nước: Hàng rào bảo vệ da không còn khả năng giữ nước tốt, dẫn đến tình trạng da khô và có thể xuất hiện những vết nứt nhỏ. Làn da thiếu ẩm sẽ trở nên xỉn màu và thiếu sức sống.
Lớp biểu bì mỏng đi: Khi hàng rào bảo vệ da bị tổn thương, lớp ngoài cùng của da (biểu bì) trở nên mỏng manh hơn. Lúc này, da bạn sẽ dễ bị tổn thương và nhạy cảm hơn với các tác nhân bên ngoài.
Nhiễm trùng: Nếu bạn thấy dấu hiệu của nhiễm trùng như mụn mủ hoặc phát ban thì đây có thể là dấu hiệu cho thấy hàng rào bảo vệ da không còn khỏe, khiến da dễ bị nhiễm khuẩn hơn.
Hình 4. Khi hàng rào bảo vệ da bị tổn thương, làn da xuất hiện nhiều triệu chứng cho thấy sức khỏe da đang gặp vấn đề
5. Cách phục hồi hàng rào bảo vệ da hiệu quả
Hàng rào bảo vệ da đóng vai trò quan trọng trong việc giữ ẩm và bảo vệ da khỏi các tác nhân gây hại từ môi trường. Khi hàng rào này bị tổn thương, làn da có thể trở nên nhạy cảm, khô ráp và dẫn tới tình trạng da bị kích ứng. Để phục hồi hàng rào bảo vệ da một cách hiệu quả, bạn có thể thực hiện các bước sau đây, cùng với việc sử dụng các sản phẩm Obagi được khuyên dùng:
5.1 Duy trì độ ẩm cho da
Kem dưỡng ẩm giảm kích ứng Obagi Clinical Kinetin+ Hydrating là một sản phẩm lý tưởng giúp giữ ẩm cho làn da. Sản phẩm này được chiết xuất từ thiên nhiên, mang lại cảm giác dịu nhẹ cho da.
Công dụng:
Kinetin+ Complex: Đây là thành phần chính có tác dụng làm mới và tái tạo vẻ ngoài trẻ trung của da, giúp giảm thiểu các dấu hiệu lão hóa như nếp nhăn và sắc tố da không đều.
Panthenol (Pro-Vitamin B): Thành phần này giúp nuôi dưỡng da từ bên trong, mang lại cảm giác mềm mịn và ẩm mượt.
Vitamin E: Chất chống oxy hóa giúp bảo vệ da khỏi các tác động xấu từ môi trường và làm chậm quá trình lão hóa.
Cảm nhận sản phẩm: Sản phẩm có kết cấu dạng cream, màu trắng đục, mềm mịn và dễ tán. Khi thoa lên da, bạn sẽ cảm thấy sự dịu mát, dễ chịu ngay lập tức. Chất kem đặc nhưng thấm nhanh, không gây bết dính và giúp làm dịu làn da chỉ sau một đêm sử dụng.
Hình 5. Kem dưỡng ẩm Obagi Clinical Kinetin+ Hydrating
5.2 Bổ sung Vitamin C cho da
Để làm sáng và đều màu da, Serum Vitamin C Obagi Professional-C là sự lựa chọn hoàn hảo. Sản phẩm này chứa L-Ascorbic Acid, một dạng vitamin C có hiệu quả sinh học cao, giúp mang lại kết quả đáng kể cho làn da.
Công dụng:
L-Ascorbic Acid: Làm sáng và đều màu da, đồng thời cải thiện sự xuất hiện của nếp nhăn. Sản phẩm này có công thức ở mức độ pH tối ưu để đảm bảo độ ổn định và tính thấm vào da.
Lưu ý: Vitamin C và retinol không nên được sử dụng cùng lúc. Vitamin C nên được dùng vào buổi sáng để tăng cường bảo vệ da, trong khi retinol được khuyên dùng vào buổi tối để hỗ trợ quá trình tái tạo da.
Các nồng độ có sẵn:
Professional-C Serum 10%: Phù hợp cho da khô hoặc nhạy cảm, với công thức không chứa cồn, giúp dưỡng ẩm nhiều hơn cho da.
Professional-C Serum 15%: Được phát triển cho hầu hết các loại da, đặc biệt là da thường đến da hỗn hợp, với khả năng cấp ẩm trung bình.
5.3 Dưỡng ẩm và làm dịu da
Sản phẩm Serum Vitamin B3 Obagi Daily Hydro-Drops là một lựa chọn tuyệt vời để cấp ẩm và làm dịu làn da. Với công nghệ vi lỏng Isoplentix™, serum này chứa các thành phần chiết xuất tự nhiên, mang lại sự thoải mái và hiệu quả cao cho da.
Công dụng: Giúp làm mềm da, cải thiện nếp nhăn và mang lại làn da khỏe mạnh, rạng rỡ hơn.
Thành phần chính:
Vitamin B3: Còn gọi là Niacinamide, là thành phần tiêu chuẩn vàng giúp làm dịu và nuôi dưỡng da, cải thiện hàng rào bảo vệ tự nhiên của da.
Chiết xuất tinh dầu hoa Hibiscus và Abyssinian: Chứa nhiều phytosterol chống oxy hóa, axit béo omega-9 và omega-6, giúp cải thiện sức khỏe và vẻ ngoài của da.
Cảm nhận sản phẩm: 91% người dùng cho biết họ cảm thấy làn da mềm mịn hơn chỉ sau lần sử dụng đầu tiên, điều này chứng tỏ hiệu quả nhanh chóng của sản phẩm.
Hình 6. Serum Vitamin B3 Obagi Daily Hydro-Drops
5.4 Tẩy tế bào chết nhẹ nhàng
Lotion tẩy tế bào chết chứa AHA - Obagi Nu-Derm Fx Exfoderm Forte giúp loại bỏ tế bào chết và nuôi dưỡng làn da mới.
Công dụng: Giúp tẩy tế bào chết nhẹ nhàng, loại bỏ lớp da cũ, xỉn màu, đồng thời nuôi dưỡng làn da mới.
Thành phần chính: Glycolic Acid và Lactic Acid. Hai hoạt chất này giúp làm sáng da và mang lại vẻ rạng rỡ mà không gây tổn thương cho hàng rào bảo vệ da.
Đối tượng sử dụng: Sản phẩm này phù hợp cho da thường đến da dầu, giúp làn da trở nên sáng hơn và rạng rỡ hơn.
Hình 7. Lotion tẩy tế bào chết chứa AHA - Obagi Nu-Derm Fx Exfoderm Forte
5.5 Bảo vệ da khỏi ánh nắng
Kem chống nắng là sản phẩm không thể thiếu trong quy trình chăm sóc da hàng ngày. Kem chống nắng phổ rộng Obagi Sun Shield Matte Broad Spectrum SPF 50 cung cấp khả năng bảo vệ da tối ưu khỏi tác hại của tia UVA và UVB.
Công dụng: Bảo vệ làn da khỏi tác hại của ánh nắng mặt trời, giúp ngăn ngừa các dấu hiệu lão hóa sớm.
Thành phần chính: Homosalate 10%, Octisalate 5%, và Zinc Oxide 16,5%. Đây là những hoạt chất giúp cung cấp khả năng bảo vệ da phổ rộng.
Cảm nhận sản phẩm: Kết cấu mỏng nhẹ, không gây bít tắc lỗ chân lông và đã được bác sĩ da liễu kiểm nghiệm để đảm bảo an toàn cho da. Sản phẩm này là lựa chọn lý tưởng cho mọi loại da.
Hình 8. Kem chống nắng phổ rộng Obagi Sun Shield Matte Broad Spectrum SPF 50
Tư liệu tham khảo:
Rawlings, A. V., & Harding, C. R. (2004). Moisturization and skin barrier function. Dermatologic therapy, 17, 43-48.
Elias, P. M., & Wakefield, J. S. (2010). Skin barrier function. Nutrition for Healthy Skin: Strategies for Clinical and Cosmetic Practice, 35-48.